Afete Yönelik Çatışma Dilinin Yapay Zekâ İle Yönetilmesi
6 Şubat Depremleri Sonrası Sosyal Medya Söylemlerinin Analizi
Bu araştırma, 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında, söylemsel gücü elinde bulunduran çeşitli sosyal grupların sosyal medya üzerinden yaptıkları çatışmacı söylemleri yapay zekâ ile yönetmeyi amaçlamaktadır.
Bu web arayüzü, araştırma projesi kapsamında geliştirilen analitik araçların ve bulguların kamuoyu ile paylaşılması amacıyla oluşturulmuştur.
Araştırma Projesi Hakkında
Bu proje, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası sosyal medya platformlarındaki (Twitter/X) söylemleri analiz etmektedir. Çalışma, derin öğrenme tabanlı doğal dil işleme teknikleri kullanarak afet durumlarındaki çatışma dilini tespit etmeyi, sınıflandırmayı ve bu yolla toplumsal barışın korunmasına katkı sunacak öneriler geliştirmeyi hedeflemektedir.
Araştırma Amacı
Projenin temel amacı, afet bölgesine yönelik kullanılan söylemleri yapay zekâ ile sınıflandırıp, toplumda çatışma oluşturacak söylemlerin tespitini yapmak ve bu yolla toplumsal barışa ve sürdürülebilirliğine katkı sunmaktır. Çalışma, sosyal medyadaki veriler ile depremzedelerden toplanan nitel verileri karşılaştırarak dijital ortamdaki söylemlerin toplumsal karşılığını da ölçmeyi amaçlamaktadır.
Araştırma Hedefleri
- Sosyal medya verilerini (Twitter/X) toplayarak doğal dil işleme teknikleriyle işlemek.
- Verileri Ekman’ın 5 temel duygusuna (kızgınlık, korku vb.) göre sınıflandırmak.
- Duygu etiketli verileri anlambilimsel (korkutma, küçümseme vb.) açıdan analiz etmek.
- Elazığ ve Malatya'daki depremzedelerle nitel mülakatlar yaparak verileri analiz etmek.
- Yapay zekâ analizi ile mülakat verilerini istatistiksel olarak karşılaştırmak.
- Çatışma dilini azaltmaya yönelik öneriler sunmak ve din görevlileri için eğitim kılavuzu içeriği belirlemek.
Metodoloji ve Çalışma Süreci
Proje, nitel ve nicel araştırma yöntemlerini bir arada kullanan disiplinlerarası bir yaklaşıma sahiptir. Süreç, sosyal medya verilerinin yapay zekâ ile analiz edilmesi ve bu bulguların saha çalışmasından (mülakatlar) elde edilen nitel verilerle karşılaştırılmasını içermektedir.
Veri Toplama
Twitter (X) platformundan belirlenen 7 sosyal gruba ait popüler kişilerin deprem odaklı söylemlerinin API aracılığıyla toplanması ve veri setinin oluşturulması.
Veri Ön İşleme
Toplanan ham verilerin (tweetler) derin öğrenme tabanlı doğal dil işleme (NLP) teknikleriyle temizlenmesi, gürültüden arındırılması ve analiz için yapılandırılması.
Çok Boyutlu Analiz
İşlenmiş verilerin duygu analizi (Ekman'ın 5 duygusu) ve anlambilimsel (çatışma dili) açıdan sınıflandırılması. Ayrıca depremzedelerle yapılan mülakatların nitel analizinin yapılması.
Değerlendirme ve Çıktı
Sosyal medya analizi (nicel) ile mülakat (nitel) verilerinin karşılaştırılması. Bulguların yorumlanması, çatışma dilini azaltma önerilerinin ve eğitim kılavuzunun hazırlanması.
Öngörülen Çıktılar
Bilimsel/Akademik Çıktılar
Konuyla ilgili ulusal ve uluslararası dergilerde makaleler, sempozyumlarda bildiriler yayınlanması.
Toplumsal Çıktı ve Yaygın Etki
Özellikle din görevlilerine yönelik çatışma dilini azaltacak detaylı bir eğitim kılavuzu hazırlanması.
Ekonomik/Teknik Çıktılar
Söylem analizi için geliştirilen yazılımın ve oluşturulan veri tabanının açık erişime sunulması.
Araştırma Ekibi
Bu araştırma projesi, Fırat Üniversitesi yöneticiliğinde disiplinlerarası bir ekip tarafından yürütülmektedir.
Doç. Dr. Ayşe MEYDANOĞLU
Fırat Üniversitesi
Proje Yürütücüsü
Proje Ekibi
Prof. Dr. Enes ERDİM
Araştırma Ekibi Üyesi
Prof. Dr. Kenan PEKER
Araştırma Ekibi Üyesi
Doç. Dr. Beyzade Nadir ÇETİN
Araştırma Ekibi Üyesi
Doç. Dr. Mesut TOĞAÇAR
Araştırma Ekibi Üyesi
Doç. Dr. Serkan BİÇER
Araştırma Ekibi Üyesi
Doç. Dr. Serpil ASLAN
Araştırma Ekibi Üyesi
Doç. Dr. Süleyman Kaan YALÇIN
Araştırma Ekibi Üyesi
Doç. Dr. Tuncay KARATEKE
Araştırma Ekibi Üyesi
Dr. Öğr. Üyesi Yunus Emre TEMİZ
Araştırma Ekibi Üyesi
Abdurrezzak EKİDİ
Araştırma Ekibi Üyesi
Emirhan DENİZYOL
Araştırma Ekibi Üyesi
Recep Atabey DEMİR
Araştırma Ekibi Üyesi
Hatice ÇAKMAK
Araştırma Ekibi Üyesi
Kutsal Baran ÖZKURT
Araştırma Ekibi Üyesi
Enes SAYLAN
Araştırma Ekibi Üyesi
Ramazan ERTEN
Araştırma Ekibi Üyesi
Tarık Kaan KOÇ
Araştırma Ekibi Üyesi
Analiz Kategorileri
Araştırma kapsamında, proje formunda tanımlanan yedi farklı sosyal gruba ait söylemler üzerinden detaylı analiz gerçekleştirilmektedir.
Siyasetçiler
Siyasi parti ve devlet temsilcilerinin söylem analizi
Gazeteciler
Medya ve haber profesyonellerinin söylem analizi
Sanatçılar ve Kültürel İkonlar
Sanat ve kültür dünyası temsilcilerinin analizi
Bilim İnsanları
Akademik ve bilimsel perspektiften söylem analizi
Sivil Topum Kuruluşları ve Benzeri Yapılar
STK ve benzeri yapıların söylemlerinin analizi
Din Görevlileri ve Dini Liderler
Dini kurum ve kanaat önderlerinin söylem analizi
Sosyal Medya Kullanıcısı Bireyler
Bireysel kullanıcıların genel söylem analizi
Afete Yönelik Çatışma Dilinin Yapay Zekâ İle Yönetilmesi
Fırat Üniversitesi Araştırma Projesi
© 2024 Araştırma Projesi. Tüm hakları saklıdır.